Σάββατο 16 Μαρτίου 2013

Σιγά μην δεν ήταν ελληνική η λέξη computer

Η Μούφα:
[Πρωτοδημοσιεύτηκε το 2010 στο περιοδικό «Ελλάνιον Ήμαρ», τεύχος #30, σελ. 49 και έκτοτε ανακυκλώνεται σταθερά μέσω blog και email]

Ελληνική η λέξη "computer"!!!

Όταν πλημμύριζε ο Νείλος στην Αρχαία Αίγυπτο, οι αγρότες που είχαν χωράφια δίπλα στο ποτάμι έχαναν τα όρια τους. Όταν βρέθηκε εκεί ο Θαλής ο Μιλήσιος να μετρήσει την μεγάλη πυραμίδα από την σκιά της, του ανέθεσαν να βρει έναν τρόπο έτσι ώστε μετά την άμπωτη να μπορούν να ξαναβρούν οι Αιγύπτιοι αγρότες τα όρια των χωραφιών τους.

Ο Θαλής έβαλε πασσάλους ανά τακτά διαστήματα στην άκρη του ποταμού κατά μήκος της ακτής. Από κάθε πάσσαλο έδεσε μακριά σχοινιά προς τα έξω, προς τα χωράφια, δηλαδή κάθετα σε διεύθυνση προς τον ποταμό. Τα σχοινιά κατά μήκος τους, ανάλογα με τις αποστάσεις έφεραν κόμβους!!! Με την βοήθεια των κόμβων μέτρησε ακριβώς τα σύνορα του κάθε αγρού αφού είχε σταθερή απόσταση από τον ποταμό. 

Η μέθοδος αυτή, του να υπολογίζεις δηλαδή με ακρίβεια, ονομάστηκεκομβέω. (υπολογίζω, μετρώ ακριβώς με την βοήθεια κόμβων…) 

Αργότερα το πήραν οι Λατίνοι όπου όσοι ήξεραν να εκτελούν μαθηματικές ή αριθμητικές πράξεις, το φώναζαν δυνατά (εξού κομπασμός), και ο υπολογισμός σε αυτούς έγινε combaso, ή compasso (Υπάρχει και σήμερα όργανο στη ναυσιπλοΐα για υπολογισμό της πορείας του πλοίου κλπ). 

Έκτoτε το μετρώ ή υπολογίζω με ακρίβειαcompaso => computer

Αγγλικά άραγε πως λέγεται το computer; Γιατί Ελληνικά ξέρουμε.


Η Πραγματικότητα:

Ο διεθνής όρος computer (=αυτός που υπολογίζει) προέρχεται από το σύνθετο ρήμα της λατινικής computare (= μετράω, αθροίζω που έδωσε και το αντίστοιχο της Αγγλικής compute). Το computare είναι λέξη σύνθετη από τον αρχαϊκό τύπο της Λατινικής com (από την Ινδοευρωπαϊκή ρίζα *kom-, =δίπλα, κοντά, που έδωσε και τον τύπο cum της κλασικής Λατινικής, δηλαδή μαζί, μαζί με, σε συνδυασμό) και του ρήματος putare που σημαίνει καθαρίζω, τακτοποιώ, διευθετώ, εκτιμώλαμβάνω υπόψη, σκέφτομαι, υποθέτω (αρχική σημασία κλαδεύω).

Σαν λέξη χρησιμοποιείται από πολύ παλιά αλλά με τη σημερινή σημασία του όρου και με την ευρύτητα της χρήσης του καθιερώθηκε το 1936 από τον μεγάλο Άγγλο μαθηματικό AlanTuring, ο οποίος διερεύνησε και θεμελίωσε θεωρητικά την δυνατότητα ύπαρξης μιας τέτοιας μηχανής.

Η ελληνική λέξη υπολογιστής είναι σύνθετη από την πρόθεση υπό και το ουσιαστικό λογιστής.Το πρώτο συνθετικό είναι ινδοευρωπαϊκής προέλευσης και προέρχεται από το *up- που σημαίνει «κάτω», «από κάτω», αλλά και «πίσω» και «πλαγίως». Συνδέεται με το σανσκριτικό upa και το λατινικό sub. Στην ελληνική απαντάται ήδη στα μυκηναϊκά κείμενα (u-po). Το ουσιαστικό λογιστής προέρχεται από το ρήμα λογίζομαι (από το λόγος, από το ρήμα λέγω (Ινδοευρωπαϊκή ρίζα *leg- συλλέγω, συγκεντρώνω αλλά και απαριθμώ). Η λέξη είναι μεταφραστικό δάνειο από την Γαλλική (calculateur) με τη σημασία «μηχανή που εκτελεί πράξεις» και την Αγγλική (computer) με την σημασία «ηλεκτρονικός υπολογιστής» (μέσα 20ου αιώνα). Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι η λέξη υπολογιστής είναι γραμματικά λάθος! Τα παράγωγα ουσιαστικά σε -της αναφέρονται πάντα σε άνθρωπο (ο οποίος έχει την εν λόγω ιδιότητα) ενώ τα ουσιαστικά σε -τήρ(-τήρας) ή -τήριο αναφέρονται σε μηχάνημα, εργαλείο ή χώρο που φέρει την ιδιότητα. Παραδείγματα: πυροσβέστης (άνθρωπος) και πυροσβεστήρας (μηχάνημα), χειριστής (άνθρωπος) και χειριστήριο (εργαλείο, ή χώρος), κομμωτής (άνθρωπος) και κομμωτήριο (χώρος), σπουδαστής (άνθρωπος) και σπουδαστήριο (χώρος), οδοκαθαριστής (άνθρωπος), οδοστρωτήρας (μηχάνημα) και πολλά άλλα. Άλλες λανθασμένες λέξεις για ανθρώπους είναι: κλητήρας, μνηστήρας, μαιευτήρας (ενώ υπάρχει λέξη εκμαιευτής), σωτήρας (ενώ υπάρχει σώστης, διασώστης, ναυαγοσώστης), και για αντικείμενα: επιταχυντής (σωματιδίων) (έπρεπε να είναι επιταχυντήρας), μονωτής (έπρεπε να είναι μονωτήρας) κλπ. Έτσι ο υπολογιστής έπρεπε κανονικά να είναι υπολογιστήρ(ας) ή υπολογιστήριο. Ίσως η λέξη παρέμεινε έτσι λόγω του ανθρωπομορφισμού που αποδίδουμε όλοι λίγο πολύ στο συγκεκριμένο μηχάνημα.

Και μια μούφα δώρο: Καπυθήτωρ
Το ανακαλύψαμε τυχαία ως σχόλιο σε μια από της πολλές αναδημοσιεύσεις του άρθρου από το «Ελλάνιον Ήμαρ». Ο σχολιαστής, αρχικά τουλάχιστον, δίνει τη σωστή ετυμολογία που δίνουμε κι εμείς. Μετά όμως δίνει ρέστα!

οι συγγραφεες του περιοδικου Ελλανιον Ημαρ ας μελετησουν καλα την αρχαια ετυμολογια. το λατινικο computo r αποτελειται απο το κουμ και το πουτο! το λατινικο com cum (το τελικο m δεν προφερεται αλλα μετατρεπει το προηγοuμενο φωνηεν σε ρινικο φωνηεν) αντιστοιχει ετυμολογικα στο αρχαικο ελληνικο κα η κατα. το puto προερχεται απο το αρχαικο πυνθανομαι, πυθεω εξ ου και το κλασσικο αρχαιο Πυθεια, Πυθων. Ας μη μπερδευουμε τα πραμματα! "ΚΑΠΥΘΗΤΩΡ" ειναι το ετυμολογικο αναλογο στο λατινικο computator computer
πχ το λατινικο prae- αντιστοιχει σημασιολογικα στο ελληνικο προ- ετυμολικα ομως προερχεται απο το πρωτοελληνικο παρα η παραι
ετσι το com- αντιστοιχει σημασιολογικα στο ελληνικο συν- η ξυν- αλλα ετυμολογικως αντιστοιχει στο ελληνικο προθεμα κα- η κατα-

5 σχόλια:

  1. Όταν ο Alan Turing έγραφε για computation (υπολογισμό) και computers, έγραφε για ανθρώπου, όχι για μηχανές. Ίσως ο όρος «υπολογιστής» να πρωτοχρησιμοποιήθηκε στα ελληνικά (στα πλαίσια του υπολογισμού κατά Turing) με αυτή την έννοια και έμεινε έτσι.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. otan les indoeuropaiki riza , diladi enois oti ypirxe mia glwssa ta indoeuropaika opou tin milousan oi indoeurwpeoi stin ksakousti autokratoria thn Indoeurwph .
    pisteuw oti sto copy paste eiste polu mprosta , opou copy apo thn asiatikopoloniki riza co kai py pou simeni anti na grafw , diladi na meletw , kanw pas kai te diladi kanw ton morfomenw neoellina ton eksipnakidi pou sto bomo sto na brei gomenes katakreourgei tin istoria tou laou apo ton opoio proerxete , kai ola auta ta grafw sta Afrikanobrazilianika .

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Η ρίζα της λέξης κομπιούτερ είναι στα Ελληνικά το μύνημα "καμ πιούτ".
    Καμ σημαίνει "Εδώ. Υπάρχει τροφή και νερό."

    Προέρχεται δε από δύο λέξεις :
    • Την λέξη "καμός" που σημαίνει: Ο σάκος με το κριθάρι που
    κρεμούσαν από τον τράχηλο των ζώων.
    •Την λέξη "πιούτ"σημαίνει αυτό που πίνεται.(Το νερό).
    Ακόμα και σήμερα όταν οι αγρότησες καλούν τα οικόσιτα και τα ποτίζουν, ενώ εκείνα πίνουν, αυτές επαναλαμβάνουν την λέξη "πιού! πιού! πιού!......"
    Ενδεχομένως και το "πίνω" έχει την αυτήν ρίζα..






    Κάμπιούτερ (κομπιούτερ) λοιπόν είναι αυτός που υπολογίζει την ποσότητα τροφής και νερού που παρέχουμε στα ζώα.
    Οι ξένοι βρέθηκαν σε αμηχανία όταν χρειάστηκε να δώσουν όνομα στον "υπολογιστή" και αποφάσισαν και τον βάφτισαν "computer ".

    ΑπάντησηΔιαγραφή